De grammatica vaan ’t Mestreechs umvat alle regels die Mestreechtenere touwpasse es ze Mestreechs spreke. Die regels höbbe, beveurbeeld, betrèkking op de volgorde vaan de wäörd in ’n zin, op de vörming vaan ’t miervoud vaan zelfstandege naomwäörd (einen daag > twie daog), op de vörming vaan verkleinwäörd (book > beukske), etc.
De besjrijving vaan de regels vaan de grammatica vaan ’t Mestreechs begint al in de 19e iew mèt Franquinet*, dee in 1851 mèt z’n Proeve over het Taaleigen der Stad Maastricht (Aarts, 2009) de vreugste besjrijving maakde die v’r vaan e Nederlands-Limbörgs dialek höbbe. Jaomer genóg is wat heer zeet euver de grammatica hiel beknóp. Euver ’t Mestreechs vaan deen tied hadde v’r gere get mie gewete.
Viefteg jaor later sjreef Houben* ’n dissertatie, Het Dialect der Stad Maastricht, boe-op heer in 1905 aon de Universiteit vaan Amsterdam promo- veerde. Ouch in dit book is de besjrijving vaan de grammatica hiel oppervlakkeg. Dat kin ouch weure gezag vaan Breuls*: Vademecum handelend over Maastrichtsch Dialect (1914).
Pas 70 jaor nao Breuls versjene weer beuk euver ’t Mestreechs: Bovens* (Eus Mojertaol, 1986), Dumoulin* en Coumans (Sjöd miech nog eint in, 1986) en Coumans*, Geelen en Kurris (Rijstartele of veters?, 1992). Dees beuk zien hiel leesbaar en bevatte ouch intressante informatie, meh complete grammatica’s vaan ’t Mestreechs zien ’t neet.
’t Zouw tot 2001 dore veurtot ’t Mestreechs z’nen ierste complete grammatica kraog. Op initiatief vaan de Veldeke-Krink Mestreech sjreef Flor Aarts* Mestreechs. Eus Moojertaol. ’n Besjrijving vaan ’t Dialek vaan Mestreech.
E jaor later versjeen Maastrichts vaan Ben Salemans* en Flor Aarts, dat gepubliceerd woort in de reeks Taal in Stad en Land vaan de Staatsdrukkerij. In dat book is Hoofstök 3 aon de grammatica gewijd.
Trefwäörd 24028 |
Rijmwäörd 67312 |
Spreekwäörd 1634 |